Ардын сайхан сургааль

Аавын бийд сахал тавьдаггүй
Агтны дэлэнд хутга хүргэдэггүй
Алсын замд цаг товлодоггүй
Амрагийн явдалд хөндлөнгөөс ордоггүй

Буурал өвөгдийн дээр суудаггүй
Бусдын хэргийг ганцаар шүүдэггүй
Буцах шувуудын цувааг тоолдоггүй
Бурханы дэргэд хараал хэлдэггүй

Ихэдсэн зовлонд орондоо уйлдаггүй
Илүүдсэн жаргалд орондоо дуулдаггүй
Идсэн хоолоо дутуу орхидоггүй
Иртэй талаар хутга дамжуулдаггүй

Маанийн ажилд малгай тавьдаггүй
Малын бэлчээрт бой хийдэггүй
Махны хольцонд сүү ордоггүй
Мандах наранд ус өргөдөггүй

Нагацын дэргэд дал барьдаггүй
Настны дэргэд сархад хүртдэггүй
Найрын хойморт энгэр задгайлдаггүй
Наадмын даваанд тооцоо ярьдаггүй

Цайны шаарыг галд хийдэггүй
Цагаан идээнд цус хольдоггүй
Цацлын идээг доош өргөдөггүй
Цаг голлоход замд гардаггүй

Ардын сайхан сургааль минь
Аялгуу төгс хөгжим юм
Ашдын сайхан ерөөл нь
Амандаа унших тарни юм

Японы зэн философийн 7 гол зарчим

 1. Oubaitori
Өөрийгөө бусадтай харьцуулах хэрэггүй. Хүн бүр өөр өөрийн зам мөрөөр явж, цаг нь болохоор цэцэглэдэг.

2. Kaizen
Тасралтгүй өсч дэвш. Жижиг алхамаар том өөрчлөлтөд хүрдэг.

3. Wabi-Sabi
Төгс бус байдлаа хүлээн зөвшөөр. Юу ч үүрд биш бас бүрэн байх албагүй, өөрийн болон бусдын өө сэвийг хүлээн зөвшөөрч төгс бус байдлаас төгс төгөлдөрийг олж харж сур.

4. Gaman
Хүнд нөхцөл байдалд орсон ч ёс суртахуун, итгэл үнэмшлээ бүү худалд. Аливаад сэтгэлийн хөдөлгөөнөөр бүү ханд, ямар ч нөхцөл байдалд тэсвэр хатуужил, шаргуу зүтгэлээ бүү гээ.

5. Ikigai
Амьдрах учир шалтгаанаа мэдэж ав. Өглөө босох урам зоригоо юунаас авч байгаагаа, юунд тэмүүлж байгаагаа үргэлж тодорхойлон харж бай.

6. Shikata ga nai
Хүлээн авч бас явуулж сур, Бүх зүйлийг хяналтандаа байлгах гэж бүү хүчил. Өөрчилж чадахгүй зүйлсийг тавьж явуул.

7. Shu Ha Ri
Шавь бэлэн болох үед багш бэлэн болдог, шавь бэлтгэгдсэн үед багш алга болдог. 

Мэдлэгийг олж авах 3 үе шат байдаг.

• Shu  - Энгийнээс эхлэн суралцах, даган дууриах маягаар багшаас суралцах
• Ha - Сурснаа дадал болгох, хэрэгжүүлж эхлэх
• Ri - Өөрийн арга барилд оруулан сурснаа шинэчлэх, нөхцөл байдалд тохируулан хөрвөх чадварыг олж авах